Hoe herken je een schoorsteenbrand?

Woningbrand door schoorsteenbrand (ook wel schouwbrand genoemd) komt wellicht vaker voor dan je denkt. Wist je dat zo’n 2 op de 3 branden in en om de schoorsteen ontstaan? Vaak met vervelende of zelfs desastreuze gevolgen. Maar hoe weet je of er sprake is van schoorsteenbrand? En wat kun je doen om het risico op brand in je rookkanaal te beperken?

Wat is schoorsteenbrand?

Bij een schoorsteenbrand denk je al gauw aan een brand in het schoorsteenkanaal, veelal veroorzaakt door roetophoping (creosootaanslag) of een verstopping in het kanaal, bijvoorbeeld door een opeenhoping van bladeren. Maar wist je dat het ontstaan van brand rondom het rookkanaal – door regulier gebruik, verkeerd stoken en/of foutieve montage – een evenzo groot risico op schoorsteenbrand vormt? Veel mensen realiseren zich dat niet.

Oorzaken schoorsteenbrand

Bekende en minder bekende veelvoorkomende oorzaken van brand in of om het rookkanaal zijn:

• Creosootvorming
• Pyrolyse
• Warmtegeleiding
• Warmtestuwing
• Het ontbreken van een vonkenvanger
• Verkeerd stoken
• Verkeerd brandhout
• Achterstallig onderhoud
• Een vreemd voorwerp zoals een vogelnest, ongedierte of bladeren

Lees de meest voorkomende oorzaken van schoorsteenbrand en ontdek hoe je schoorsteenbrand en/of woningbrand door brand in of om het rookkanaal eenvoudig kunt voorkomen.

Hoe herken ik een schoorsteenbrand?

Hoe weet je of er daadwerkelijk sprake is van schoorsteenbrand? Je kunt een schoorsteenbrand herkennen aan:

• Het ontstaan van buitengewoon veel rookontwikkeling
• Een loeiend, bulderend geluid vanuit het rookkanaal
• Een sterke roetgeur
• Vlammen vanuit het schoorsteenkanaal
• Een buitengewoon warm rookkanaal

Brand rondom het rookkanaal

Er kan echter ook brand rondom je rookkanaal ontstaan, zonder dat je het (direct) in de gaten hebt. Denk aan brand door:

• Warmtegeleiding via de constructie (beugels, schroeven etc.) naar omringende brandbare elementen
• Warmtestuwing, waarbij omringende brandbare elementen overmatig worden belast en er na verloop van tijd zelfontbranding (pyrolyse) optreedt
• Zelfontbranding (pyrolyse) van omringende brandbare delen, bijvoorbeeld in de brandwerende constructie/koof of het dichtstbijzijnde dakgebinte
• Het ontbreken van een vonkenvanger waardoor het rieten dak tijdens het stoken in de brand kan vliegen

Bovenstaande brandoorzaken komen regelmatig voor! En omdat de brand veelal een stuk later wordt gesignaleerd dan dat bij schoorsteenbrand ín het kanaal het geval is, zijn bovengenoemde oorzaken van veelal een zware woningbrand echte sluipmoordenaars.

Branddoorslag bij brandwerende platen

Het is een misvatting dat wanneer er brandwerende platen rondom het rookkanaal zijn aangebracht, die niet vlam kunnen vatten. Brandwerende platen zijn ervoor gemaakt om acute brand tijdelijk tegen te houden.

Afhankelijk van de aanduiding van betreffende brandwerende platen zijn brandwerendheden slechts een x aantal minuten brandwerend. Veelvoorkomende aanduidingen zijn 30 en 60 minuten brandwerend. Dat betekent, dat na die tijd wel degelijk branddoorslag (WBD) en/of brandoverslag (WBO) plaats kan vinden!

Woningbrand door schoorsteen voorkomen

Een rookkanaal moet veilig zijn, mag nooit de oorzaak zijn van woningbrand. Gelukkig kun je brand rondom het rookkanaal en/of stooktoestel eenvoudig voorkomen door:

• De geldende wetgeving (vastgelegd in het Bouwbesluit) bij de aanleg en/of renovatie van rookkanalen in acht te nemen
• Voor de juiste diameter van je rookgasafvoer te kiezen
• Het type stooktoestel af te stemmen op je rookgasafvoer
• Je rookkanaal aan te laten leggen door een rookgaskanaalspecialist en/of de installatievoorschriften van de fabrikant in acht te nemen
• Verantwoord te stoken
• Je kachel of haard optimaal te onderhouden
• Minimaal 1 x per jaar je rookkanaal te (laten) vegen en controleren

Lees ook: Verantwoord stoken? Bekijk onze stooktips!

Bouwbesluit

In het Bouwbesluit artikel 2.59 is beschreven dat elke schoorsteen in Nederland moet voldoen aan de NEN6062-norm. De belangrijkste eisen v.w.b. de brandveiligheid zijn een CE-prestatieniveau van EN1856-1 T600 G0:

• Een temperatuurklasse van 600
• Een brandveilige afstand van 0 mm
• Een markering van G voor schoorsteenbrandbestendigheid voor vaste brandstoffen

Weten of jouw rookkanaal voldoet? Check bijbehorende CE-prestatieverklaring. Een voorbeeld van een prestatieverklaring is: EN1856-1 Ø 125-250 T600-N1-D-Vm-L50040-G0.