De meest voorkomende oorzaken van schoorsteenbrand

Door
10 maart 2022

Schoorsteenbrand is een van de meest voorkomende oorzaken van woningbrand. Maar liefst 2 van de 3 branden ontstaat in en om de schoorsteen, die in de meeste gevallen eenvoudig voorkomen hadden kunnen worden.

Hoe ontstaat schoorsteenbrand? En hoe kun je dat voorkomen? We zetten de feiten voor je op een rij.

[Bron: https://paardekooper.net/nieuws/top-5-brandoorzaken-rietgedekte-huizen/]

Oorzaken brand in of om het rookkanaal

  • Creosootvorming
  • Pyrolyse
  • Warmtegeleiding
  • Warmtestuwing
  • Het ontbreken van een vonkenvanger
  • Verkeerd stoken
  • Verkeerd brandhout
  • Achterstallig onderhoud
  • Een vreemd voorwerp zoals een vogelnest, ongedierte of bladeren


Roetaanslag

Creosootvorming ofwel roetaanslag ontstaat vooral door verkeerd stoken – bijvoorbeeld met rot of nat hout – en/of een onvolledige verbranding. Als er te veel brandstof en te weinig lucht aanwezig is, of het vuur wordt regelmatig gesmoord, dan is er sneller kans op creosootvorming. Die roetdeeltjes hechten zich namelijk aan de binnenkant van je rookkanaal, waardoor een laagje en/of roetophoping aan de binnenwand ontstaat. En als die onverbrande brandstofdeeltjes vlam vatten, dan is er sprake van schoorsteenbrand.

Gezien de hoge temperaturen die rookgassen bereiken als ze door je rookkanaal worden afgevoerd, is de kans dat creosoot aan de binnenzijde van het kanaal vroeg of laat vlam vat, heel reëel.

Creosootvorming voorkomen
Voorkom schoorsteenbrand door creosootvorming door:

  • Je rookkanaal regelmatig te laten vegen
  • Voor een rookkanaal met een hoge isolatiewaarde te kiezen
  • Voor de juiste brandstof te kiezen (droog haardhout)
  • Voor de juiste diameter te kiezen
  • Het aantal bochten (verslepingen) te beperken
  • De installatie-instructie in acht te nemen
  • Te stoken volgens de Zwitserse stookmethode


Pyrolyse

Samen met creosootvorming is pyrolyse een van de belangrijkste oorzaken van schoorsteenbrand. Pyrolyse komt vooral voor bij oudere en/of verkeerd – niet volgens de wettelijke eisen conform het Bouwbesluit en/of het installatievoorschrift van betreffende fabrikant – aangelegde rookgaskanaalsystemen.


Pyrolyse ontstaat doordat houten materialen rondom het rookkanaal – denk aan een houten steunconstructie, houten balken en/of het dakgebinte – gedurende de tijd door het stoken uitdroogt. Als het hout eenmaal droog genoeg is geworden, dan kan dat bij een langduriger blootstelling aan hitte – al bij relatief lage temperaturen – acuut ontbranden.

Pyrolyse voorkomen
Heb je een wat oudere woning en/of laat je een rookkanaal aanleggen? Raadpleeg een schoorsteenspecialist die op de hoogte is van de geldende wet- en regelgeving omtrent de brandveiligheid van rookkanalen. Een preventieve (camera)inspectie aan de binnen- en/of buitenzijde van je rookkanaal kan veel toekomstige ellende – en daarmee gevaarlijke situaties – voorkomen.


Warmtegeleiding

Warmtegeleiding ontstaat als de warmte die wordt afgegeven door het rookanaal, direct omliggende materialen verhit. Met name bij langdurig stoken en/of bij het ontstaan van schoorsteenbrand in het kanaal, is de kans op schoorsteenbrand door warmtegeleiding bij veel rookkanalen groot.

Ter illustratie: De heer Brouwer heeft een kachelpijp aangeschaft en die – om aan de brandveiligheidseisen te kunnen voldoen – middels een houten constructie laten omkokeren met brandwerend plaatmateriaal. De constructie waaraan het plaatmateriaal is bevestigd, staat via de gebruikte schroeven voor de benodigde omkokerings- en/of muurbeugels, als het ware in verbinding met het rookkanaal. Niet afdoende geïsoleerde rookkanalen verhitten de omgeving van de pijp zodanig, dat de omliggende houten constructie dus via de schroeven vlam kan vatten. Ook deze situatie – schoorsteenbrand door warmtegeleiding – komt in de praktijk regelmatig voor. Omdat een dergelijke brand door warmtegeleiding aan de buitenzijde van het de kachelpijp plaatsvindt, is het risico op uitbreiding naar een woningbrand aanzienlijk.

Warmtegeleiding voorkomen

Wil je warmtegeleiding, warmtestuwing en/of pyrolyse voorkomen? Kies dan voor een geïsoleerd ofwel dubbelwandig rookkanaal dat op zichzelf voldoet aan het Bouwbesluit: met een temperatuurklasse T600 (brandwerendheid) in combinatie met een minimale afstand tot (brandbare) materialen van 0 millimeter (aangeduid met G0). Zo wordt een eventueel omliggende constructie en/of materialen in de omgeving van het rookkanaal, nooit overmatig verhit.


Warmtestuwing

Als de hitte rondom de kachelpijp niet goed wordt afgevoerd, dan is er sprake van warmtestuwing. De temperatuur rond het rookkanaal stijgt, waardoor omliggende materialen overmatig worden belast en na verloop van tijd – door het pyrolyseproces – kunnen ontbranden.

Warmtestuwing voorkomen
Kies voor een rookkanaal met een hoge isolatiewaarde en/of een alles-in-1 rookgaskanaalsysteem. En laat je rookkanaal ventilerend aanleggen, zodat de hitte aan onder- en bovenzijde weg kan. Daarmee voorkom je overmatige verhitting van de directe omgeving en/of omliggende materialen, beperk je het risico op brandgevaar.


Preventieadvies

Ook het ontbreken van een vonkenvanger bij rieten daken, gebruik van vochtig hout en/of de verkeerde brandstof kunnen eenvoudig schoorsteenbrand veroorzaken.

Ons advies om schoorsteenbrand en/of woningbrand door gebruik van je schoorsteen te voorkomen?

  • Kies voor een alles-in-1 systeem
  • Kies voor een rookkanaal met een hoge isolatiewaarde
  • Hanteer de juiste diameter voor een goede trek en volledige verbranding
  • Laat je rookkanaal (ventilerend) aanleggen conform geldende brandveiligheidseisen
  • Laat je rookkanaal aanleggen door een expert en/of o.b.v. bijbehorende installatiehandleiding
  • Laat je rookkanaal periodiek inspecteren en/of reinigen
  • Gebruik schoon, droog en geschikt hout
  • Zorg voor een optimale verbranding
  • Installeer een vonkenvanger bij brandbare dakbedekking zoals riet

Deel dit artikel